امکانات و فضای جانبی مورد نیاز در استخر

امروز در این مقاله به بررسی امکانات و فضای جانبی مورد نیاز استخر می پردازیم. استاندارد های لازم برای استخری مناسب، نکاتی مهم هستند که توسط هر استخر داری میبایست رعایت شود. ما را تا انتهای این مقاله دنبال کنید تا مروری بر امکانات و فضای مورد نیاز استخر داشته باشیم.

امکانات و فضای جانبی مورد نیاز در استخر، روباز يا سرپوشيده عبارتند از:

– فضاي سرويسها، دوشها و رختكنهاي جداگانه براي داوران، مربيان و ورزشكاران
– فضاهاي استراحت و تجديد قوا
– فضاي آفتابگيري در استخرهاي روباز
– اتاقهاي كمكهاي اوليه و استقرار امدادگران
– فضاي اداري و تجهيزات ارتباط جمعي

رختكن، دوش، سرويس هاي بهداشتي کلیات

هر مجموعه استخر شنا بايد داراي تعداد مناسبي اتاق تعويض و نگه داري لباس و نيز امكانات مناسب بهداشتي نظير: توالت، روشويي و دوش باشد. همچنين داری تجهیزات استخر متناسب با آن آينه، مايع شستشوي دست، تن و سر، كاغذ توالت و يا خشك كننده الكتريكي و سطل بايد در محيط اطـراف استخر و با فاصله مناسب از آن نصب شود تا امكان رعايت بهداشت شناگران به راحتي فراهم آيد.

اسـتفاده از صابون در روشويي ها ممنوع است. همچنين ظرف مناسبي براي نوار بهداشتي خانم ها بايد در محل سرويس های بهداشتي وجود داشت باشد.
ديوار و كف محل دوش گرفتن بايد كاملاً تميز بوده و عاري از ترك و يا هرگونه حفره اي باشد .كـف زمـين سرويس هاي بهداشتي قبل از شروع به كار استخر بايد كاملاً آبكشي شـده و عـاري از هرگونـه مـواد زايـد و اضافي باشد. تمامي تجهيزات و ملحقات محل دوش گرفتن بايد در تمامي اوقات استفاده شناگران در شـرايط کاملاً تميز و بهداشتي باشد. تمامي سرويس هاي بهداشتي و اتاق هـاي تعـويض لبـاس بايـد داراي سيـستم تهويه بوده و اين سيستم همواره به درستي كار كند.

شرايط دوش استخر

دوشها بايد داراي آب گرم با حداقل درجه حرارت 32 درجه سلسيوس و حداكثر درجه حرارت 43 درجـه سلسیوس باشد. همچنين حداقل دبي آب خروجي سر دوشي ها بايد 7/5 لیتر در دقیقه باشد.

به منظور جلـوگيري از آسيب ديدگي مصرف كنندگان بايد از شيرهاي ترموستاتيك و يـا شـيرمخلوط هـايي اسـتفاده شـود كـه بـه روشني وضعيت آب سرد و گرم بر روي آنها مشخص گرديده است و همواره كاركرد صحيح و مناسب آنها بايد تحت كنترل باشد. آب دوش ها بايد از منابعي تامين شود كه حداقل غلظت مجاز كلر را داشته باشد.

از آنجايي كه گرماي آب موجب باز شدن منافذ پوست مي شود، لذا در صورتي كه ميزان كلر آب بيش از حد مجاز باشد، اثرات منفي كلر بر پوست را افزايش مي دهد. همچنين تركيب كلر با بخار آب مي تواند منجر به تشكيل مواد خطرناك براي سيستم تنفسي شود پرده هاي محل دوش گرفتن بايد كاملاً تميز بوده و صابون يا مايع شستـشوي سـر و تـن در محـل وجـود
داشته باشد.

بخوانید: دمای استاندارد استخر، گندزدایی

حداقل تعداد 50 درصد دوشها بايد داراي اتاقك بوده و حداقل ابعاد اتاقك هـا يـك متـر مربـع باشد. دوش ها بايد در محلي قرار داشته باشند كه شناگران قبل از ورود به آب استخر، امكان استفاده از آن هـا را داشته باشند.

رختكن استخر

اتاق رختكن بايد در محلي قرار داشته باشد كه شناگران براي ورود به استخر در ابتـدا از داخـل آن عبـور نمايند. ترتيب قرارگيري رختكن بايد به گونه اي باشد كه در ابتدا رختكن، سپس سرويس بهداشتي (توالت و روشويي) و بعد از آن دوش ها و محل ضدعفوني كردن پاها قرار داشته باشد.
رختكن بايد مجهز به اطاقك هاي تعويض لباس به ابعاد حداقل يك متر مربع باشد. تعداد اين اطاقكها بايد مطابق با جدول يك باشد.

كف اتاق رختكن بايد سطحي صاف و بدون شيب داشته باشـد . همچنـين بايـد از موادي ساخته شده باشد كـه آب و رطوبـت در آن نفـوذ نكنـد، بـه راحتـي پـاك شـود و بـا حـداقل شـيب 0.6 سانتي متري آب را به خروجي فاضلاب منتقل نمايد. اسـتفاده از فـرش يـا موكـت در محوطـه دوش يـا سرويس بهداشتي كاملاً ممنوع مي باشد. محل اتصال ديواره ها و كف بايد به صورت مقعر و صاف بوده و فاقد هرگونه ترك، حفره، يا شكاف باشد. همچنين بايد از مواد غير قابل نفوذ در برابر آب و رطوبـت سـاخته شـده باشد. پارتيشن هايي(جداكننده هايي) كه بين اتاقك هاي رختكن قرار داده مي شود بايد حـداقل 25 سـانتي متر بالاتر از سطح زمين قرار بگيرد و يا بر روي يك سكوي سيماني يا آجري با پوششي مناسب نظير كاشـي یا سراميك با ارتفاع حداقل 10 سانتي متر قرار داده شوند. قفسه هاي نگه داري لباس ها نيز بايد بر روي يك سطح سيماني يا آجري كاملا محكم و غير قابل تحرك با حداقل ارتفاع 10 سانتي متر قرار گرفته باشند و بـه طور كاملا محكم به آن متصل گردند به نحوي كه قفسه ها بدون حركت و ثابت باشـند . تمـامي قفـسه هـاي
لباس بايد داراي منافذي باشند كه هوا در داخل آنها گردش نمايد.

حوضچه ضد عفوني كردن پا

در محل ورود شناگران به استخر و نيز در محل خـروج از سـرويس هـاي بهداشـتي بايـد حوضـچه هـاي ضدعفوني كننده پا قرار داده شده باشد. ناظران استخر نيز بايد به دقت كنترل نمايند كه كليه شناگران قبـل از ورود به استخر پاهاي خود را به مدت حداقل 20 ثانيه درحوضچه مذكور قرار دهند. ميزان غلظت كلر بايـد 10 ppm باشد.

لباس و حوله استخر

در استخرهاي شنا ترجيح داده مي شود كه از وسايل مشترك بويژه لباس هاي شـناي مـشترك اسـتفاده نگردد ولي در صورتي كه در يك استخر حوله در اختيار شناگران قرار داده مي شود، پس از هر بـار اسـتفاده، حوله ها بايد مطابق با الزامات و اصـول بهداشـتي مـورد تاييـد ارگـان صـادر كننـده مجـوز كـاملاً شستـشو، ضدعفوني و خشك شوند.

مفروش کردن

فرش كردن استخر و محوطه آن ممنوع مي باشد. مگر فرش هايي كه داراي تاييديـه اي باشـد كـه نـشان دهد آن فرش الزامات و استانداردهاي لازم براي سلامتي افراد را دارا مي باشد.

اين فرش ها نبايد جـاذب آب بوده و خطر ليز خوردن شناگران بر روي آنها وجود داشته باشد.

محوطه تماشاگران

در مجموعه هايي كه در اطراف محوطه استخر سكوي مخصوص تماشاگران سـاخته شـده اسـت، محـدوده تماشاگران بايد با يك مرز قابل تشخيص از محدوده شنا تفكيك گردد.

بوفه يا محل سرو غذا

بوفه يا محل سرو غذا و تنقلات بايد به طور كامل از محوطه استخر جدا بوده و داراي تاييديـه هـاي لازم از ارگان ذيربط باشد.

حصار كشي

تمامي استخرهاي شنا از جمله استخرهاي روباز و بويژه استخر خردسالان بايد داراي حصار، ديوار يا مانعي باشد كه از ورود افراد كم سن و سال به محوطه استخر بدون اجازه نـاظر اسـتخر جلـوگيري نمايـد. مـانع يـا حصار مربوطه حداقل بايد شرايط زير را دارا باشد:

1 -حداقل ارتفاع حصار يا مانع بايد 120 سانتي متر با رواداري 5  سانتي متر باشد.

2 -در جايي كه از نرده استفاده مي شود فاصله ميان نرده ها نبايد از 10 سانتي متر بيشتر شود.

3 -در جايي كه از حصار هاي نوع زنجيري يا مشبك استفاده مي شـود، فاصـله ميـان فـضاهاي خـالي نبايـد بيشتر از 3/5 سانتي متر شود.

4 -حصارها بايد به گونه اي طراحي شده باشد كه محل گذاردن پا و بالا رفتن از آنها وجود نداشته باشد.

5 -حصارها بايد چنان طراحي و ساخته شده باشند كه قادر باشند در برابر يك نيروي 70 كيلو گرمـي كـه از بيرون حصار به وسط و بالاي تيرك نگه دارنده حصار وارد شود مقاومت نمايد. حصار بايـد از مـوادي سـاخته شود كه قادر باشد در هر نقطه اي از ميان تيرك ها، فشار50 پوند بر12 اينچ را بدون پارگي تحمل نمايد.

7 -درب هاي ورودي حصار بايد به صورت خودكار بسته شده و قفل شود.

8 -دستگيره درب بايد در فاصله 1 متري از زمين قرار داشته باشد.

9 -در استخرهاي روباز يك ديوار ساختمان جانبي مي تواند به عنوان حصار به حساب آيد، با اين شرايط كـه امكان دسترسي مستقيم از آن ديوار به استخر وجود نداشته باشد يعني داراي در ورودي نباشد.

10 -ورودي استخر در صورتي كه استخر فاقد ناظر يا منجي غريق است بايد قفل بـوده و از دسترسـي افـراد
غير مسئول جلوگيري شود.

جانمايي و ارتباط فضايي سالنها

در يك مجموعه ورزشهاي آبي علاوه بر در نظر گرفتن ارتباطات و دسترسيهاي راحت و آسان فضاهاي مختلف با يكديگر، بايد توجه داشت كه راههاي ارتباطي به استخرهاي شنا، شيرجه و تمرين كودكان بايد حتما از حوضچه ضدعفوني عبور كند. همچنين ورودي تماشاچيان و شناگران بايد به طور جداگانه طراحي گردد.
ورودي شناگران به استخر شنا بايد در محلي قرار داشته باشد كه استخر داراي حداقل عمق مي باشد.
ورودي استخر نبايد در محلي قرار داده شود كه عمق استخر بيشتر از 1/2 متر است.

جايگاه تماشاچيان

بهترين محل براي تماشاي مسابقات و نمايشهاي آبي استفاده از طرفين استخر ميباشد. در استخرهاي روباز محل قرارگيري تماشاچيان بايد داراي سايهبان بوده يا در جهت مناسبي نسبت به نور خورشيد ساخته شود.

ملاحظات محيطي ويژه ورزش شنا

نور

نورگيري استخرهاي سرپوشيده ممكن است به صورتهاي مختلفي نظير: طبيعي، مصنوعي و يا تركيبياز هر دو انجام شود. استفاده از روشنايي طبيعي در سالنهاي استخر داراي جذابيت خاصي خواهد بود.
مشروط بر آن كه از انعكاس مستقيم و خيرهكنندگي آن جلوگيري شود. از اين رو براي مقابله با تابش مستقیم آفتاب به ناچار از وسايل ثانويه اي مانند انواع پردهها، كركرهها و شيشههاي تيره رنگ استفاده میشود. براي استخرهاي سرپوشيده و يا استخرهاي روبازي كه شبها نيز مورد استفاده قرار مي گيرند و همچنين درصورتي كه به هر دليل روشنايي طبيعي روز، نور كافي را براي استخر تامين ننمايد، بايد روشنايي مصنوعي تعبيه شود.

سيستم روشنايي بايد به گونه اي طراحي و نصب شده باشد كه كف استخر بدون انعكاس نور قابل رويت باشد.

روشنايي مورد نياز مناطق مختلف استخر به شرح ذيل است:

1 -سطح آب: روشنايي بالاي سطح آب بايد حداقل 323 لوكس باشد. البته تحت شرايطي كه كف استخر
روشنايي معادل آنچه در بند 2 آمده است داشته باشد. در غير اين صورت حداقل روشنايي يك متر بالاي سطح آب بايد 600 لوكس باشد.

2 -زير آب: هنگامي كه در ديواره استخر لامپ كار گذاشته شود، ميزان روشنايي آن نبايد كمتر از 1/0 وات بر متر مربع يا 5/0 وات بر فوت مربع باشد.

3 -محوطه استخر: حداقل روشنايي 600 لوكس بايد در محوطه استخرهاي شناي مخصوص مـسابقه تـامين شود.

4 -در صورت استفاده از نور مصنوعي براي روشنايي سالن هاي استخر شـنا، شـدت نـور در بـالاي سـكوهاي استارت و انتهاي برگشت نبايد كمتر از 600 لوكس باشد.

در سالنهاي مخصوص برگزاري مـسابقات شـيرجه نيز حداقل روشنايي در سطحي معادل يك متر بالاتر از سطح آب بايد برا بر 600 لـوكس باشـد. درمـسابقات المپيك در تمامي محوطه استخر ميزان روشنايي 1500 لوكس بايد تعبيه شود. اضطراري روشنايي تمامي استخرهاي سرپوشيده و يا استخرهاي روبازي كه شنا كردن در شب نيز در آنها انجام مي شود و يـا كليه استخرهايي كه نور طبيعي كافي برخوردار نيستند، بايد به يك سيستم روشـنايي اضـطراري نيـز مجهـز باشند.

برای خرید انواع تجهیزات و لوازم استخر، لوله و اتصالات UPVC، استخر پیش ساخته، تجهیزات تصفیه استخر و….. از استخر شاپ همین حالا اقدام بفرمایید.